Uitleg over VRI's
|
Verkeerslichten die niet reageren op motorrijders vormen een bron van ergernis. Waarom reageren sommige verkeerslichten niet? Begonnen in 1990 bij de gemeente als verkeersonderzoeker, met als werkzaamheden onder andere verkeerstellingen en klachtenafhandeling, is hij nu technisch specialist beheer (verkeer) bij de afdeling Stadsbeheer. "We maken tegenwoordig integrale beheersplannen", zo licht Martin toe. "Het groen, de fietspaden, de riolering, de verlichting en het asfalt wordt door de afdeling aangepakt, waarbij ik de specialist op verkeersgebied ben". Dus ook op het gebied van verkeerslichten, welke de aanleiding voor het gesprek zijn. Een niet goed op motorrijders reagerend verkeerslicht welteverstaan, om precies te zijn op de kruising Zuidweg-Stationstraat. Op 25 december 2005 had Peter dit aan de gemeente gemeld, maar vreemd genoeg volgde pas begin april een reactie. Martin: "Dat is zeker niet de normale gang van zaken. Met ingang van 1 januari 2006 is echter, als deel van een interne reorganisatie, het onderhoud van onder andere de verkeerslichten uitbesteed aan een privaat bedrijf. De kans is groot dat de melding er dus net tussendoor is geglipt." Inmiddels is de hernieuwde melding in behandeling genomen en de oorzaak van het falen bekend: de lus van de VRI is defect.
Wanneer een VRI op zich goed werkt, maar niet reageert op motorrijders, dan is dat bijna altijd te wijten aan het disfunctioneren van de koplus. Martin: "De koperen lussen zijn zeer betrouwbaar. Aangezien ze ingebed liggen in het wegdek en omgeven zijn met bitumen hebben ze van het weer en het verkeer geen last. Wat een probleem voor motorrijders, die immers minder metaal boven een lus zetten dan een automobilist en dus minder detecteerbaar zijn, kan opleveren, is de gevoeligheid. Die kan domweg verkeerd zijn afgesteld, maar het kan ook voorkomen dat boven een goedafgestelde lus een nieuwe laag asfalt wordt aangebracht. De gevoeligheid neemt dan natuurlijk af." De gevoeligheid is dus instelbaar en dat is dan ook wat in nagenoeg alle gevallen gebeurt wanneer Peter een melding van een niet goed werkend verkeerslicht doorgeeft aan een gemeente. In het geval van Zoetermeer gaat die vlieger helaas niet op. "Het komt vrijwel nooit voor, maar in dit geval is de lus gewoonweg kapot", zo weet Martin. Inmiddels werkt het verkeerslicht weer naar behoren, dus ook deze melding kan Peter in de klapper 'succesvol afgehandeld' stoppen. Het is de moeite waard even stil te staan bij de extra mogelijkheden die de VRI aan de wegbeheerder biedt. Om goed zicht te krijgen op verkeersstromen in een bepaald gebied moet er eerst worden vastgesteld hoeveel voertuigen er per tijdseenheid welke richting uit rijden. De VRI's tellen derhalve de aantallen voertuigen, met welke resultaten hiervan als stevige onderbouwing doorstroombevorderende maatregelen genomen kunnen worden. Anderzijds kan ongewenst sluipverkeer worden onderkend en ter plaatse doorstroombeperkende maatregelen worden genomen. Een belangrijk middel dus om iedereen op een snelle en veilige manier op zijn of haar plaats van bestemming te krijgen. Veilig? Jazeker, de VRI's helpen ook bijdragen aan de veiligheid. Enerzijds door sluipverkeer, dat veelal door woonwijken gaat, te constateren en zo bij te dragen aan ontmoedigingsmaatregelen, anderzijds door bij te houden hoeveel voertuigen het rode licht negeren. Er kan dan bijvoorbeeld overgegaan worden op gericht toezicht. Overigens is Zoetermeer, door het consequent scheiden van de verschillende soorten verkeersdeelnemers, al een hele veilige gemeente. Maar het kan natuurlijk altijd beter. Een andere veiligheidsbevorderende eigenschap van de VRI's is de dynamische aanpassing aan het verkeersaanbod. Bij grotere drukte op een bepaald weggedeelte worden de tijden waarop de lichten rood dan wel groen zijn verkort of verlengt. Als verkeersdeelnemer te weten dat er geen onredelijke wachttijden zijn bevordert de rust achter het stuur en voorkomt zo onveilig gedrag. Gek genoeg kent Zoetermeer geen Groene Golf maar, aldus Martin, "wel een systeem om de hoofdstroom op de ring meer groen licht te geven". Een dynamische Groene Golf dus. De VRI's staan trouwens continu in verbinding met een centrale, zodat er zelfs nog handmatig ingegrepen kan worden wanneer het allemaal minder vlotjes verloopt. Melden - Peter Zuurbier bemant als vrijwilliger in z'n eentje het MAG-meldpunt Groen Licht, wat inhoudt dat hij via e-mail of per telefoon uit het hele land meldingen ontvangt van motorrijders die radeloos hebben staan wachten voor een niet reagerend verkeerslicht. Hij neemt vervolgens contact op met de verantwoordelijke wegbeheerder, die de klacht in behandeling neemt en het resultaat aan Peter bekend maakt. De score, want zo mag je het best noemen, van Peters activiteiten is honderd procent. Een bijkomend positief aspect van Peters contacten met diverse wegbeheerders, is dat zij worden geconfronteerd met het gegeven dat de infrastructuur en wat daarbij hoort ook voor motorrijders geschikt dient te zijn. Over het algemeen, zo is Peters ervaring, is de wegbeheerder blij geattendeerd te worden op manco's in zijn beheergebied. Maar dat attenderen moet dan wel zo goed mogelijk gebeuren, iets dat zowel Peter als Martin volmondig beamen. Als ontvanger van onvolledige meldingen zijn ze soms onevenredig veel tijd kwijt met het completeren van die melding. Peter: "Meld altijd zo volledig mogelijk, dus om welke wegen het gaat en, heel belangrijk, welke nummers er op de verkeerslichten staan. Maar vergeet ook niet te noemen om welke plaats en gemeente het gaat, want er zijn erg veel hoofdwegen in Nederland." Tekst & foto: Wiebe Arts |
VRI staat voor Verkeersregelinstallatie. De tijd van een eenvoudige schakelklok die beurtelings de verkeerslichten op een kruispunt of driesprong in werking zette ligt al ver achter ons. De verkeersstromen moeten geregeld worden en daar komt meer bij kijken dan een veredelde wasmachineklok. "Overigens is het beleid van de gemeente Zoetermeer om knooppunten met verkeerslichten te vervangen door rotondes. Een belangrijk argument hiervoor is natuurlijk de levensduur: VRI's gaan maximaal vijftien jaar mee, rotondes drie maal zo lang. Daarnaast reguleert het verkeer zich over het algemeen uitstekend op een rotonde. Maar ja, rotondes nemen veel ruimte in en die is er niet altijd. VRI's zullen dus blijven bestaan", zo verduidelijkt Martin het feit dat er nog geen verkeerslichtloze grotere gemeenten zijn. Niet elk soort rotonde is trouwens welkom in Zoetermeer: op advies van een motoragent werd afgezien van een zogenaamde turborotonde op de kruising Amerikaweg-Meerzichtlaan. Daarnaast kijkt Martin sinds hij vorig jaar zijn motorrijbewijs haalde ook heel anders naar de gemeentelijke weginrichting. Maar terug naar de verkeersstromen.