Print deze pagina

Wegafsluitingen

Het MAG-meldpunt Wegafsluitingen is opgericht om wegafsluitingen voor gemotoriseerd verkeer te voorkomen.  Wij zijn echter afhankelijk van informatie van jullie, als wij niet weten dat er een afsluiting dreigt dan kunnen we ook geen actie ondernemen.

Als je een melding hebt van een (dreigende) wegafsluiting, probeer dan zoveel mogelijk gegevens te verzamelen en stuur ons die informatie.

GEGEVENS VAN DE MELDER

 
GEGEVENS OVER DE GECONSTATEERDE SITUATIE



 
Mocht je iets lezen over (mogelijke) wegafsluitingen, zodat we er iets tegen kunnen doen. Dit kan een artikel zijn in een krant of een item op de lokale radio of TV over klagende bewoners of een milieubeweging die pleit voor afsluiting. Ook de pagina met mededelingen van de gemeente in een huis-aan-huis-krant kan iets bevatten over (mogelijke) wegafsluitingen. Of misschien hoor je wel iets van een kennis of een collega over mensen in een bepaalde straat die actie voeren voor afsluiting.
Illustratie: Henk Akker

Kortom, kom je iets 'verdachts' tegen, laat het ons weten. Als het een artikel in een krant betreft, stuur dan indien mogelijk het artikel op. Dit geeft vaak een hoop informatie en is ook bijzonder welkom voor het knipsel-archief. Als wij weten dat er iets aan de hand is dan kunnen we proberen er iets tegen te doen. Wacht hier niet te lang mee maar doe het direct, als een bezwaarschrift maar één dag te laat is dan wordt het al afgewezen. Geef ze niet de kans om een weg af te sluiten zonder dat we er iets tegen kunnen doen.

Standpunt - Het afsluiten van wegen voor gemotoriseerd verkeer om zo fietsers en wandelaars meer ruimte te geven is onacceptabel. Indien de verkeersveiligheid in het geding is dan dient de politie te zorgen voor handhaving van de verkeersregels, bijvoorbeeld door een beter toezicht op de ter plaatse geldende maximum snelheid. Indien (bijvoorbeeld in een natuurgebied) een weg toch wordt afgesloten dan dient de complete weg te verdwijnen, het asfalt moet worden verwijderd.

Toelichting - De reden voor een afsluiting is vaak het feit dat enkele lieden de wet overtreden, bijvoorbeeld door met hoge snelheid over een smal weggetje te scheuren. De oplossing moet dan zijn dat deze lieden worden aangepakt door de politie. Het kan nooit worden geaccepteerd dat in plaats daarvan maar een weg wordt afgesloten voor alle goedwillende weggebruikers terwijl de overtreders ongestraft blijven. Het kiezen voor afsluiting is voor een wegbeheerder de gemakkelijkste oplossing. Er zijn altijd andere mogelijkheden, maar deze vergen wat meer actie van de wegbeheerder. Men zal zich moeten verdiepen in de problemen en dat kost wat meer moeite. Vanuit de overheid wordt de laatste tijd steeds vaker het gebruik van de fiets als vervoermiddel gepromoot. Deze trend, die door de landelijke overheid is ingezet, wordt door de provinciale en gemeentelijke overheid overgenomen. Voor het woon-werkverkeer en het korte-afstandsverkeer (enkele kilometers) kan dit voor de meeste mensen inderdaad een goed alternatief zijn. Het dwingend opleggen van de fiets als vervoermiddel voor recreatie, zoals steeds meer gemeenten doen door dijkwegen af te sluiten voor gemotoriseerd verkeer, gaat echter duidelijk een stap te ver. Het afsluiten van wegen voor gemotoriseerd verkeer om zo fietsers en wandelaars meer ruimte te geven is onacceptabel. Er is voldoende ruimte op de wegen voor zowel fietsers en wandelaars als ook voor gemotoriseerd verkeer. Wanneer een gemeente toch van mening is dat fietsers (en wandelaars) het alleenrecht op bepaalde wegen moeten hebben dan dient de gemeente hiervoor extra fietspaden aan te leggen en niet, zoals nu gebeurt, openbare wegen af te sluiten voor gemotoriseerd verkeer. 

Oplossingen om mogelijke overlast te beperken - Vaak wordt er veel te snel beslist dat een weg moet worden afgesloten voor motoren en / of auto's. Om te beginnen wordt meestal maar aangenomen dat er overlast bestaat, zonder dat hier verder onderzoek naar wordt gedaan. Aangenomen dat er inderdaad van overlast kan worden gesproken, dan zijn er vele oplossingen mogelijk. Andere oplossingen dan een afsluiting worden  echter nog veel te vaak niet of nauwelijks overwogen, terwijl er toch voldoende alternatieven zijn.

Oorzaken - Aanleiding tot een wegafsluiting is meestal een combinatie van onderstaande factoren
1 snelheid/verkeersveiligheid
2 geluid
3 aantallen motoren/auto's
4 aantasting omgeving

Oplossingen - Mogelijke oplossingen kunnen bestaan uit een combinatie van maatregelen, afhankelijk van de situatie ter plaatse en de aard van de overlast.

1 - snelheid/verkeersveiligheid
Overtreding van de maximum snelheid is in eerste instantie een handhavings probleem waar de politie tegen dient op te treden. Wanneer dit onvoldoende resultaat heeft dan kunnen ook infra-structurele maatregelen worden genomen, oftewel het aanpassen van de weg. Voordeel is dat deze altijd werken, dus ook als de politie niet aanwezig is om te controleren.

- Scheiden verkeerssoorten
Qua verkeersveiligheid is scheiden van gemotoriseerd verkeer en langzaam verkeer (fietsers, wandelaars) veruit de beste oplossing. Hiertoe kunnen vrijliggende fietspaden worden aangelegd. Voor dijkwegen kan deze mogelijkheid in samenhang met eventuele dijkverzwaring worden onderzocht. Een fietspad kan naast de weg op de kruin van de dijk worden aangelegd indien hiervoor voldoende ruimte is. Een andere mogelijkheid is het fietspad iets lager op het dijklichaam dan wel beneden aan de dijk te maken. Ook een zomerdijk zou dienst kunnen doen als fiets- of wandelpad.

- Verkeersdrempels/rammelstroken
Verkeersdrempels zijn, mits goed aangelegd, effectieve snelheidsremmers. Rammelstroken bestaan uit meerdere kleine drempeltjes achter elkaar. Voordeel is dat ze eenvoudig zijn te plaatsen en veel goedkoper dan gewone drempels terwijl ze zeker zo effectief zijn. Belangrijk voor zowel drempels als rammelstroken is  dat ze over de volle breedte van de weg worden toegepast zodat er geen schuin aflopende zijkanten ontstaan die voor motorrijders onnodig gevaar opleveren. Wanneer de volle wegbreedte niet haalbaar is, bijvoorbeeld omdat fietsers geen hinder mogen ondervinden, dan kunnen de zijkanten van de drempels worden voorzien van paaltjes. Uiteraard moeten de drempels voldoende verlicht zijn en voorzien van de nodige waarschuwingsborden. Door ze een afwijkende kleur te geven vallen ze extra op ten opzichte van het overige wegdek. Voor wat betreft het materiaal van de drempel, dit moet onder alle weersomstandigheden voldoende stroef zijn zodat er geen slipgevaar ontstaat.

- Wegdekvariatie
Ook variatie in het wegdek kan snelheidsremmend werken, op een klinkerweg wordt minder hard gereden dan op een asfaltweg. Door op enkele plaatsen het asfalt over een lengte van honderd meter te vervangen door klinkers kan de gewenste snelheidsverlaging worden bereikt. Uiteraard geldt ook hier dat het wegdek (klinkers) onder alle weersomstandigheden voldoende stroef moet zijn zodat er geen slipgevaar ontstaat.

- Uitzicht beperken
Wanneer een bocht onoverzichtelijk is dan zal een motorrijder of automobilist deze veel voorzichtiger en met een lagere snelheid nemen dan wanneer verder vooruit gekeken kan worden. Het plaatsen van bijvoorbeeld een heg aan de zijkant van de weg zal daardoor een duidelijk snelheidsremmend effect kunnen hebben.

2 - geluid
Er wordt regelmatig geklaagd over het geluid van motoren. Doordat vooral dijkwegen enkele meters hoger liggen dan de omgeving, en meestal niet zijn voorzien van veel bebouwing of struiken, wordt het geluid nauwelijks gedempt. Het gevolg is dat je sommige motorrijders op de dijk al op kilometers afstand kunt horen aankomen. Het betreft hier dan veelal de sportievere motorfietsen met een aangepaste uitlaat. Door de relatief hoge toerentallen waar mee wordt gereden is ook het uitlaatgeluid van een hoge frequentie en daarmee extra irritant voor veel mensen. Let wel, dit betreft slechts een zeer klein gedeelte van alle motorrijders.

De uitlaat waar het om gaat voldoet niet aan de Nederlandse wet zodat de politie hier tegen kan optreden. De politie beschikt sinds enige tijd over nieuwe geluidsmeetapparatuur waarmee men direct kan bepalen of het uitlaat geluid van de motor in orde is. Zo niet, dan volgt er een bekeuring, eventueel gecombineerd met het in beslag nemen van de uitlaat. Wanneer de politie voldoende controles uitvoert dan werkt dit niet alleen direct voor de betreffende motorrijders die worden aangehouden. Ook indirect kan dit tot gevolg hebben dat veel motorrijders hun originele uitlaat weer zullen monteren om een bekeuring te ontlopen zodat het probleem van het geluid hiermee grotendeels kan worden opgelost. Een motorfiets met de originele uitlaat is namelijk dermate stil dat hier niemand hinder van hoeft te ondervinden.

3 - aantallen motoren/auto's
Hier is een onderscheid te maken tussen recreatief verkeer, wat veelal in de weekeinden plaatsvindt, en woon-werk verkeer van maandag t/m vrijdag.

- Recreatief
Als (grote) groepen motoren overlast veroorzaken, dan dient er contact te worden gezocht  met deze motorrijders. Bijvoorbeeld via de plaatselijke motorclub of via een landelijke organisatie van toerclubs (LOOT, KNMV). Omdat deze groepen motorrijders meestal in georganiseerd verband rijden is er op die manier veel te bereiken. Motorclubs blijken vaak wel bereid om wegen waar problemen zijn uit hun route te laten. Overigens blijkt het in de praktijk nog wel mee te vallen met de aantallen motoren en auto's, zo blijkt uit tellingen die door een aantal motorrijders organisaties al een aantal jaren zijn uitgevoerd.

- Woon-werk
De overlast van woon-werkverkeer beperkt zich meestal tot enkele uren per dag in de ochtend- en avondspits. Wanneer een afsluiting noodzakelijk is, dan kan de afsluiting worden beperkt tot deze tijden, de rest van de dag dient de weg normaal toegankelijk te zijn. Op zaterdag en zondag kan de afsluiting geheel achterwege blijven. Vaak wordt het argument gebruikt dat dit door de politie niet kan worden gecontroleerd (handhaving). Dit kan echter ook zonder toezicht worden afgedwongen, denk maar aan de vele kantelbare pyramides die in steeds meer plaatsen in Nederland uit het wegdek verrijzen.

4 - aantasting omgeving
Een relatief nieuw argument van wegbeheerders om een afsluiting te rechtvaardigen is de aantasting van het landschappelijk karakter van een weg door gemotoriseerd verkeer. Gemotoriseerd verkeer vindt echter al tientallen jaren plaats op de bewuste wegen zonder daar noemenswaardige problemen te veroorzaken zodat het een zeer discutabel argument is. Het wekt veelal de indruk dat er iets wordt gezocht om de afsluiting te rechtvaardigen zonder dat er duidelijk aantoonbare redenen zijn om tot afsluiting over te gaan. Oftewel, een argument uit de categorie 'pure flauwekul'.

Weekendafsluiting - Sommige afsluitingen gelden niet gedurende de hele week. Een aantal wegen  zijn alleen op zondag dan wel in het weekend (zaterdag/ zondag) afgesloten. Dit betekent dat bijvoorbeeld de  verkeersveiligheid hier nooit een reden kan zijn tot afsluiting, dan zou de afsluiting namelijk de gehele week van kracht moeten zijn. Het lijkt veel meer voor de hand te liggen dat hier iets anders speelt, namelijk het woongenot van de mensen die aan de betreffende weg wonen. Men zal dit natuurlijk nooit toegeven want daarmee zou het een onrechtmatige afsluiting zijn geworden. Oftewel, de wegbeheerder zal wel even voor jou bepalen hoe jij op je vrije dag mag gaan recreëren. Wandelen, fietsen, of achterin de huifkar is prima, maar in geen geval op de motor of in de auto.

Spitsafsluiting - Met de toenemende drukte op de Nederlandse wegen (files) gaan steeds meer mensen op zoek naar alternatieve wegen om zo snel mogelijk op hen werk te komen. Een oplossing om hier iets tegen te doen is het afsluiten van deze wegen in de spits (maandag / vrijdag van 7.00 tot 9.00 en van 16.00 tot 18.00 uur). Op zich is dit best een aanvaardbare oplossing, het is in ieder geval stukken beter dan een totale afsluiting. Deze spitsafsluitingen staan niet in het overzicht. Om inzicht te krijgen in de omvang van deze spitsafsluitingen zouden we echter wel graag willen weten waar ze zich bevinden. Daarom het verzoek om ook de spitsafsluitingen aan ons door te geven

Wettelijke regels met betrekking tot wegafsluitingen - Om een weg af te sluiten moet aan een aantal wettelijke regels worden voldaan. Een weg kan pas worden afgesloten als dit in een verkeersbesluit is geregeld. Dit besluit moet bekend worden gemaakt zodat belanghebbenden hier bezwaar tegen kunnen maken. Het bezwaar moet worden gericht aan degene die het verkeersbesluit heeft genomen. Mocht dit bezwaar worden afgewezen dan is het mogelijk om beroep aan te tekenen bij de rechter. Mocht ook dit beroep worden afgewezen dan kan er nog hoger beroep worden ingesteld bij de Raad van State. Volgens de Wegenverkeerswet 1994 (WVW94) worden verkeersbesluiten genomen door het bevoegd gezag. Voor wegen onder beheer van het rijk is dat de minister, voor provinciale wegen Gedeputeerde Staten en voor sommige dijkwegen het bestuur van een waterschap. Voor de meeste wegen is het de gemeente die wegbeheerder is. Wettelijk is vastgelegd dat de gemeenteraad bevoegd is om een verkeersbesluit te nemen. De gemeenteraad kan dit zelf doen of het laten doen door het College van Burgemeester en Wethouders dan wel een door de raad ingestelde commissie. Dit verschilt dus per gemeente. Een gemeente komt meestal niet zelf op het idee om een weg af te sluiten. Veelal zijn het bewoners of de milieubeweging die hier om vragen. Wanneer de gemeente (of een andere wegbeheerder) een verkeersbesluit heeft genomen dan moet ze dit uiteraard bekend maken. Dit moet volgens de wet door "publicatie in een van overheidswege uitgegeven blad of een dag- nieuws- of weekblad". In de praktijk kiezen de gemeenten meestal voor een huis aan huis verschijnende krant waarin ze wekelijks een rubriek met gemeentelijke mededelingen plaatsen. De inhoud van het besluit en de redenen om het besluit te nemen moeten worden vermeld. In de Wegenverkeerswet is bepaald dat een belanghebbende vervolgens 6 weken de tijd heeft om bezwaar aan te tekenen. Dit moet je doen bij de instantie die het besluit heeft genomen. Er volgt dan een hoorzitting waarop je de bezwaren nader kunt toelichten. De gemeente doet vervolgens uitspraak op het bezwaarschrift en neemt een nieuwe besluit. Tegen de (negatieve) beslissing op het bezwaar kun je eventueel beroep aantekenen bij de rechtbank. Die zal dan kijken of de gemeente de juiste procedure heeft gevolgd. Inhoudelijk geeft de rechtbank geen oordeel. Een besluit om bijvoorbeeld heel Nederland af te sluiten is een belachelijk idee maar de rechtbank zal hier niets aan doen als het maar via de juiste procedure is gebeurd. Wat betekent dit nu concreet? Om een gemeente, of andere wegbeheerder, met afsluitingsplannen tegen te houden moet je er op tijd bij zijn. Immers, 6 weken na publicatie van het besluit vervalt de mogelijkheid om bezwaar aan te tekenen. OPLETTEN DUS, je krijgt maar één kans, na deze 6 weken ben je te laat. Hou daarom de lokale kranten goed in de gaten, bij de mededelingen van de gemeente kan iets staan over dit onderwerp. Ook een artikel over verkeersoverlast op een (dijk)weg kan belangrijk zijn.

Bestemmingsverkeer - Een weg volledig afsluiten voor gemotoriseerd verkeer is in de praktijk nogal moeilijk. Er wonen immers ook mensen die hun huis per auto of motor moeten kunnen bereiken. Daarom moet er op zijn minst een uitzondering worden gemaakt voor bewoners. Dit betekent echter dat bijvoorbeeld de vuilophaaldienst er niet meer mag komen en dat is toch ook lastig. Ook bezoek zal de laatste kilometers dan te voet moeten afleggen. Om al deze praktische problemen te omzeilen wordt de uitzondering vaak uitgebreid tot bestemmingsverkeer. Maar wat is nu precies bestemmingsverkeer. Het RVV 1990 (Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens) geeft de volgende definitie: "bestuurders wier reisdoel één of meer bepaalde percelen betreft die zijn gelegen aan of in de directe nabijheid van een weg met een door verkeerstekens aangegeven geslotenverklaring voor bepaalde categorieën bestuurders en die slechts via deze weg zijn te bereiken alsmede bestuurders van lijnbussen". Dan wordt er ook nog een nadere definitie gegeven van het begrip percelen: "Perceel kan een gebouw, een terrein of een stuk grond zijn". Nu even in gewoon Nederlands, bestemmingsverkeer is een ruim begrip. Oftewel, als je aan oom of tante agent meldt dat je op weg bent om verderop paardebloemen te gaan bekijken dan moet dit worden gezien als bestemmingsverkeer en dus toelaatbaar.  De bewuste paardebloemen zijn immers alleen via die weg te bereiken. Of misschien wil je wel genieten van het fantastische uitzicht over het rivierenlandschap, dit is na elke bocht weer anders dus er zijn vele bestemmingen mogelijk langs de bewuste weg waar je naar toe kunt gaan. Voor zover ik weet staat er trouwens ook nergens in de wet dat je op de plaats van bestemming moet stoppen. En misschien heb je je wel bedacht en onderweg de bestemming gewijzigd, lijkt mij toch ook niet verboden. Doe er je voordeel mee, laat je geen oor aannaaien, ga lekker in discussie, accepteer in geen geval een bekeuring.